Reeds op 01/01/2022 verving Deutsche Bahn (DB) bij wijze van proef bij 30 dieseltreinstellen de klassieke diesel door HVO, een brandstof vervaardigd uit afvalvetten, zoals gebruikte frituurolie, die ongeveer 90% minder CO2 uitstoot. Deze proeven verliepen dermate voorspoedig en bevredigend dat deze positieve operationele ervaringen het vertrouwen in HVO als brandstof heeft versterkt waardoor dit jaar DB dit jaar 17 miljoen biobrandstof zal gaan verbruiken, 2 maal zoveel als oorspronkelijk berekend. Hoe dan ook blijft HVO een tussenoplossing in afwachting dat het huidige dieselmaterieel wordt vervangen door batterijtreinen en waterstoftreinen. Voor zover bekend zijn er bij de NMBS nog geen plannen om voor haar nog resterende dieseltreinstellen gebruik te maken van HVO. Een gelijkaardige brandstof (Sustainable Aviation Fuel, SAF) is trouwens ook beschikbaar voor de luchtvaart.
Om haar HVO-doelstellingen mogelijk te maken heeft DB in 2022 ongeveer 1.000 treinstellen goedgekeurd voor het tanken van de klimaatvriendelijke biobrandstof HVO in 2022, en de vrachtdochter DB Cargo heeft het volledige wagenpark van 800 voertuigen al goedgekeurd voor de biobrandstof. In de komende vijf jaar zullen de resterende 2.000 dieselvoertuigen in het bestaande wagenpark van DB dit voorbeeld volgen. Met de eerste maatregelen om diesel uit te faseren zal DB tegen 2025 minstens 50.000 ton CO₂ besparen.
Om met HVO te kunnen rijden hoeven dieseltreinen trouwens niet speciaal te worden omgebouwd. Technisch bekeken kan deze nieuwe dieselsoort in vrijwel alle moderne dieselmotoren worden gebruikt. Toch blijft dit een tussenoplossing in afwachting dat wordt overgeschakeld op batterijtreinen en waterstoftreinen. Zowel Frankrijk als Duitsland zijn er heel wat meer niet-geëlektrificeerde spoorlijnen dan in ons land en zeker in Duitsland worden reeds volop waterstoftreinen en batterijtreinen aangekocht. Waterstoftreinen zijn op dit moment trouwens reeds volop in bedrijf.
HVO-biodiesel niet te verwarren met FAME-biodiesel
HVO-diesel mag echter niet worden verward met FAME-biodiesel uit geteelde gewassen, zoals olie uit koolzaad, palmolie of soja. FAME-biodiesel heeft daarbij een eerder kwalijke reputatie.
Het productieproces van HVO verschilt daarbij totaal van Fame-biodiesel. HVO bestaat vrijwel volledig uit paraffine moleculen waardoor de brandstof schoner verbrandt en dus minder schadelijke uitstoot veroorzaakt dan conventionele diesel. Ook heeft HVO een zeer hoog cetaangetal van meer dan 70, wat ook weer gunstig is voor de emissie-uitstoot.
Voor de productie van FAME-diesel wordt palmolie en soja gebruikt en Greenpeace stelt dat daarvoor nog steeds grote oppervlakten tropisch bos worden gerooid. Daarbij komen grote hoeveelheden broeikasgassen vrij. “Ook de Europese teelt van koolzaad voor biobrandstoffen heeft een negatieve impact op de biodiversiteit en indirect stimuleert het ook de ontbossing. Koolzaad, soja en palmolie zijn namelijk onderling verwisselbare teelten: als er meer koolzaad naar de productie van biobrandstof gaat, kan dit leiden tot een hoger gebruik van soja en palmolie in de voedingsindustrie” aldus nog Greenpeace. Overigens bestaat het gevaar dat men met het oog op een voldoende groot aanbod ook bij HVO gaat gebruik maken van geteelde gewassen.
Vliegen op frituurvet
Dieselmotoren zijn trouwens niet de enige motoren die gebruik kunnen maken van 100% hernieuwbare afval- en restgrondstoffen, zoals afgewerkt frituurvet. Zo raakte deze week bekend dat Brussels Airport sinds 1 januari van dit jaar voorziet in het leveren van SAF (Sustainable Aviation Fuel) aan vliegtuigmaatschappijen. Een primeur voor Zaventem maar niet voor de luchtvaar want volgens de Finse raffinaderij Neste, die ook in Zaventem levert, wordt SAF sinds 2016 in meer dan 370.000 commerciële vluchten gebruikt. 40 luchtvaarmaatschappijen en 13 grote luchthavens maken er reeds gebruik van. Overigens blijkt SAF 5 maal duurder dan kerosine. Huidige vliegtuigmotoren kunnen zonder aanpassing maar voor 50% vliegen op SAF al werkt bv. vliegtuigbouwer Airbus aan een versie die voor 100% met SAF vliegt.
UPDATE 06/01/2023: Op 30/12/2022 verscheen in het Belgisch Staatsblad het “Koninklijk besluit houdende vaststelling van een subsidie tot vergroening van de luchtvaart” waarmee aan Brussels Airport Company een subsidie van maximaal 2 miljoen euro wordt toegekend, waarbij een eerste schijf reeds in 2022 werd uitbetaald. Lees verder in het volgende artikel: https://nieuwssite.duurzaam-mobiel.be/brussels-airport-company-ontvangt-van-federale-regering-subsidie-van-2-miljoen-euro-om-luchtvaart-in-zaventem-te-vergroenen/.
Vrachtwagens met pantograaf en bovenleiding
Maar net zoals bij het weg- en spoorverkeer is biokerosine slechts een tussenstap naar meer duurzaam luchtverkeer. Voor zowel het weg- als spoorverkeer wordt voor de toekomst gekeken naar waterstof en batterijaangedreven elektrische voertuigen, waarbij voor vrachtwagens ook wordt gekeken naar een versie met pantograaf. De batterijen van deze vrachtwagens worden net zoals bij batterijtreinen opgeladen via een bovenleiding. Vooral Siemens Mobility is deze denkpiste genegen.
Bij vliegtuigen denkt men voor de toekomst bv. aan synthetische kerosine, bv. op basis van opgevangen CO2, maar deze technologie blijkt nog in zijn kinderschoenen te staan.
Aan de NMBS werd gevraagd of zij voor haar resterende dieseltreinstellen ook gebruik zal gaan maken van HOV, maar daar op deze vraag kregen we geen antwoord. Voor zover bekend maakt de NMBS nog geen gebruik van HOV.
Spoorwegen blijven hoe dan ook het milieuvriendelijkste vervoermiddel:
Lees meer over het onderwerp:
- 20/08/2020: Na de waterstofbus en -trein nu ook de waterstoftram
- 21/08/2020: “Batterijtreinen efficiënter en goedkoper dan waterstoftreinen”
- 11/09/2020: Oostenrijk test waterstoftrein in bergvalleien
- 18/01/2021: Amerikaanse locomotiefbouwer WABTEC test ’s werelds eerste batterijlocomotief
- 21/02/2021: ’s Werelds eerste dubbeldeksbus op waterstof in commerciële dienst ingezet in het Schotse Aberdeen
- 14/03/2021: Canadese Metrolinx niet langer geïnteresseerd in waterstoftreinen
- 08/04/2021: Vervoer tussen vestigingen Nederlandse aardappelverwerker LambWeston/Meyer voortaan met biodiesel uit uitsluitend gerecycleerde frituurolie
- 24/07/2021: Verdere elektrificatie van het Belgische spoorwegnet zou geen optie meer mogen zijn
- 08/10/2021: Tot waterstoflocomotieven omgebouwde diesellocomotieven oplossing voor de toekomst ?
- 27/10/2021: Kyushi Railway Company en constructeur Hitachi Rail vieren 5de verjaardag van ’s werelds eerste batterijtrein met wisselstroompantograaf
- 26/11/2021: DB Regio bestelt 44 tweeledige FLIRT-batterijtreinen bij Stadler
- 23/12/2021: 224 km in batterijmodus: constructeur Stadler met Flirt-batterijtrein in Guinness Book of World Records
- 23/12/2021: Besteling bij Siemens van 31 tweeledige Mireo Plus B-batterijtreinen voor Berlijn-Brandenburg
- 02/02/2022: Heropening Hamont – Weert: batterijtreinen reduceren infrastructuurkost met meer dan 20%
- 10/03/2022: Meer keuzemogelijkheden voor snellaadstations versterkt de positie van batterijtrein ten opzichte van waterstoftrein
- 15/03/2022: Kwart minder gereden kilometers en 90% minder uitstoot door gecombineerde stadsleveringen in Antwerpen
- 30/03/2022: Airbus A380, ’s werelds grootste passagiersvliegtuig, vliegt met 100% duurzame biobrandstof van Toulouse naar Nice (en terug)
- 07/04/2022: Deutsche Bahn start dit najaar met bouw van ‘bovenleidingseilanden’
- 20/05/2022: Groei van batterijbussen niet meer te stuiten
- 15/07/2022: De gespleten persoonlijkheid van de Siemens Mireo Plus H: is het een waterstoftrein of is het een batterijtrein ?
- 16/08/2022: Treinen kunnen tot rijdende zuiveringsinstallaties worden omgebouwd
- 17/08/2022: In eerste helft van 2022 slechts 9 elektrische bussen geregistreerd in België
- 24/08/2022: ’s Werelds eerste uitsluitend met waterstoftreinen geëxploiteerde spoorverbinding tussen Cuxhaven en Buxtehude
Laat een reactie achter