Waar ook in ons land de job van treinbestuurder een knelpuntberoep heet te zijn, zijn er hier op dit moment nauwelijks vacatures. Dit in contrast met enkele van onze buurlanden waar spoorwegmaatschappijen volop op zoek gaan naar medewerkers die treinen veilig op de sporen houden.
Zo is de nood hoog in Duitsland: alleen al in de aan ons land grenzende bondstaat Noordrijn-Westfalen is er daarom de komende 5 jaar nood aan 1.700 nieuwe treinbestuurders. In het Britse Wales werden zopas 200 nieuwe kandidaat-treinbestuurders aangeworven.
Nordrhein-Westfalen
In de bondsstaat Noordrijn-Westfalen moeten er bij het regionaal reizigersververvoer de komende 5 jaar 1.700 banen voor treinbestuurders worden ingevuld. 40 procent van het treinbestuurdersbestand gaat dan namelijk met pensioen. Minister van Transport van de bondsstaat Noordrijn-Westfalen Hendrik Wüst: “De spoorwegen in Noordrijn-Westfalen bieden ook mensen die hun baan in de horeca of het toerisme hebben verloren – bijvoorbeeld door de corona-pandemie – een veilig en goed betaald alternatief in de crisis en bovendien carrièremogelijkheden tot aan de pensioengerechtigde leeftijd.”
Joachim Künzel, programmamanager van Fokus Bahn NRW, vult aan. “Kandidaten die besluiten zich om te scholen als treinbestuurder, hoeven niet langer het hoofd boven water te houden met tijdelijke banen. Na het succesvol afronden van hun opleiding kunnen ze een verantwoord beroep uitoefenen met een goed startsalaris van ongeveer 3.000 euro bruto (per maand).” Fokus Bahn NRW is het samenwerkingsverband van het bondstaatministerie met tien lokale spoorvervoerbedrijven en drie openbare vervoersautoriteiten, Zij hebben zich verbonden om de toekomst van het lokale vervoer vorm te geven.
Thuisonderwijs voor kandidaat-treinbestuurders
Momenteel volgen in Noordrijn-Westfalen reeds 400 mannen èn vrouwen de opleiding voor treinbestuurder, maar de komende jaren moeten er daar nog flink wat bijkomen. Voor kandidaten die de theoretische opleiding alwillen volgen, maar zich nog niet kunnen vrijmaken voor de fysieke schoolse opleiding, bestaat de mogelijkheid om digitaal afstandsonderwijs te volgen. Deze digitale theoretische opleiding duurt 8 maanden waarna nog een praktijkopleiding van 3 maanden volgt.
De nood is er alvast dermate groot dat de spoorwegmaatschappijen zich voor deze vacatures ook specifiek richten tot mensen met een vluchtelingenachtergrond. Voor deze groep wordt zelfs in een aparte gloednieuwe opleiding voorzien. Volgens een persbericht van minister Wüst is dit voor de spoortransportbedrijven in Noordrijn-Westfalen een nieuwe manier om gekwalificeerd personeel aan te trekken. Voor de deelnemers biedt de opleiding uitzicht op een verantwoord beroep met uitstekende toekomstperspectieven. Minister Wüst: “We bieden de sollicitanten een unieke kans op integratie en verdere opleiding.” Deze nieuwe opleiding bevat een taaltraining van drie maanden en kost minstens 27.000 euro.
Wales
Maar ook in het Britse Wales is er nood aan nieuwe treinbestuurders. Daar heeft exploitant KeolisAmey zopas uit 10.000 sollicitanten 200 kandidaat-treinbestuurders aangeworven. Zij moeten een opleiding van 13 maanden te volgen. Het jaarsalaris voor treinbesturders die hun opleiding starten bedraagt 28.000 pond (circa 31.200 euro). Eenmaal ze volledig gekwalificeerd zijn, wordt dit ongeveer 52.000 pond (circa 58.000 euro).
België
In België zijn er op dit moment echter zo goed als geen vacatures. Op dit moment heeft de NMBS namelijk nog het monopolie op het reizigersvervoer terwijl de openbare spoorwegmaatschappij geen zicht heeft in hoeverre ze na 2023 nog de opdracht van openbare dienst zal kunnen uitvoeren (lees ook: NMBS vraagt om toekenning opdracht van openbare dienst voor 10 jaar).
Wel verloor de NMBS de jongste jaren een behoorlijk aantal treinbestuurders die de overstap maakten naar particuliere goederenvervoerders. De tewerkstelling bij deze goederenvervoerders is echter zeer conjunctuurgevoelig dat met de onzekere toekomst als gevolg van de Covid-19-crisis ook daar nauwelijks of geen vacatures te noteren vallen.
Liberalisering
De vacatures in het buitenland zijn dan ook te noteren bij particuliere spoorwegmaatschappijen die reizigersvervoer verzorgen. Daar is het binnenlands reizigersvervoer per spoor al langer geliberaliseerd en moeten er bij het binnenrijven van nieuwe concessies voldoende treinbestuurders beschikbaar zijn. Daarenboven wordt in Duitsland volop gewerkt aan een uitbreiding van het regionale spooraanbod, waardoor er nieuwe concessies beschikbaar komen.
Het binnenhalen van een concessie zonder dat daarvoor voldoende treinbestuurders beschikbaar zijn, houdt voor die particuliere spoorvervoerders echter ook risico’s in. Zo verscheurde het Verkehrsverbund Rhein-Ruhr (VRR), verantwoordelijk voor het streekvervoer in Rhein, Ruhr en Wupper, eind september 2019 het in 2016 afgesloten exploitatiecontract met de private vervoerder Keolis. Keolis zou er instaan voor de exploitatie van twee regionale spoorlijnen.
Normaalgezien had Keolis vanaf half december 2019 het reizigersvervoer op de spoorlijnen S2 (Düsseldorf — Münster Westfalen) en S4 (Dortmund — Aken via Düsseldorf) moeten overnemen van DB Regio AG, maar omdat gebleken was dat Keolis niet over voldoende treinbestuurders beschikt om een betrouwbare service te leveren, besliste het verkeersverbond VRR het exploitatiecontract te annuleren. Als noodoplossing bleef de eerdere vervoerder DB Regio AG verder instaan voor het reizigersverkeer op deze spoorlijnen.
De liberalisering (en regionalisering) van het spoorvervoer legde Duitsland alvast geen windeieren. Zo steeg het aantal personenkilometers van 30 miljard personenkilometers in 1994 naar 57 miljard personenkilometers in 2017. In datzelfde jaar had daarbij de vervoerder DB Regio een marktaandeel van 67 procent, wel 7 procent minder dan in 2014.
Laat een reactie achter