(Update 24/03/2023) – Infrabel, de Belgische spoorweginfrastructuurbeheerder, heeft weet van één probleem met dassen die in 2018 het Belgische treinverkeer verstoorden. De das komt namelijk ook bij ons voor, zowel in Vlaanderen als in Wallonië. Ondertussen blijkt dat in Nederland het treinverkeer op twee plaatsen is onderbroken is en dat ProRail, de spoorinfrastructuurbeheerder aldaar, zeker wel op 40 plaatsen dassenburchten nabij het spoor nauwkeurig in het oog houdt. En ook in Duitsland zorgen dassen voor geschrapte treinen.
De das komt voor in heel België, vooral in Wallonië maar met ook een sterke aanwezigheid in Limburg. Maar met een eerder zwakke aanwezigheid in West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Zo werden in 2022 door Natuurpunt voor 219 Belgische gemeenten 2.627 waargenomen individuen geregistreerd. De das is een nachtdier zodat de kans dat je er een waarneemt, vrij klein zijn of het moet een slachtoffer zijn van een verkeersongeval of het moet gefotografeerd of gefilmd zijn met een zogenaamde fotoval.
blauw : waarschijnlijk / groen : mogelijk / niet gekleurd : onbepaald. (Illustratie uit “Verspreiding van de das (Meles meles) in Vlaanderen: recente evoluties”, een rapporten van het Vlaams Instituut voor Natuur‐ en Bosonderzoek)
Hoewel dassen en dassenburchten op zich behoorlijk opvallend zijn, kan de aanwezigheid
ervan in een bepaald gebied gedurende langere periode ongekend blijven. De das zelf laat zich
zelden of nooit waarnemen, en zijn verblijfplaats bevindt zich lang niet altijd op een (door
natuuronderzoekers) regelmatig gefrequenteerde locatie. Dassenburchten zijn zeker voor kenners wel zeer herkenbaar, onder meer omdat ze in tegenstelling met bv. een vossenburcht verschillende ingangen en gangen hebben. Het aantal ingangen is echter geen indicatie van het aantal dieren dat in een burcht verblijft. Verse aarde en/of sporen van beloop aan een of meerdere van deze ingangen kunnen erop wijzen dat de burcht nog bewoond is. ook het vinden van losse dassenharen (haren die vroeger werden gebruikt om scheerborstels mee te maken) in recent uitgegraven aarde kan wijzen op de aanwezigheid van dassen.
Infrabel heet weet van één probleem met dassenburcht
Infrabel heeft weet van één voorval van dassen die een probleem veroorzaakten op het Belgische spoorwegnet. In Montzen hadden dassen ter hoogte van het viaduct van Moresnet in de richting van Duitsland een kleine tunnel onder het spoor hadden gegraven: “Dit heeft toen voor een plaatselijke verzakking van het spoor gezorgd met een tijdelijke onderbreking van het treinverkeer tot de herstelling ervan. Infrabel heeft toen maatregelen genomen door de infrastructuur te beschermen door de ingang van die tunnel met beton en planken te versterken” laat Infrabel nog weten.
Lang geleden waren er in Wallonië ook problemen met bevers die aan bomen knaagden waarna deze bomen op of naast het spoor terechtkwamen, maar dat is ondertussen voltooid verleden tijd. Op 13 januari van dit jaar (2023) was er in Eppegem wel een incident waarbij een of meer niet nader bepaalde dieren een tunnel hadden gegraven onder de spoorlijn 27. Daar diende het treinverkeer te worden onderbroken. De parallelle spoorlijn 25, kon wel in dienst bleven zodat er tussen Brussel en Antwerpen nog 2 van de 4 sporen in gebruik bleven. Voor de veiligheid van het treinverkeer was er op lijn 27 tot en met 19 januari wel nog een snelheidsbeperking van toepassing. Een en ander leverde in totaal 1.800 minuten vertraging op.
Verder is er een nog op 4 mei 2021 door Infrabel verspreid persbericht waaruit blijkt dat er op de spoorlijn Brussel – Namen (- Luxemburg) tussen de stad Brussel en de Brusselse Ring enerzijds een ecoduct voor groot wild werd aangelegd en anderzijds ook een oversteekplaats voor dassen, vossen en kleine knaagdieren. Verder was er ook nog een ‘kunstwerk’ dat oorspronkelijk diende voor de natuurlijke afvloeiing van water maar dat nu wordt gebruikt door de fauna uit de buurt. Ook aan vleermuizen werd gedacht. Deze kregen 4 schuilplaatsen waar ze onderdak vinden. Dit alles om het Zoniënwoud en zijn biodiversiteit te beschermen.
Maar Nederlande ProRail zit met de handen in het haar
Intussen zucht men bij ProRail, de Nederlandse tegenhanger van Infrabel. Daar zijn ondertussen zeker 40 gekende dassenburchten die een (potentiële) bedreiging vormen voor het treinverkeer. Nadat in het Friese Molkwerum, tussen Leeuwarden en Stavoren, het treinverkeer sinds 13 maart moest worden stilgelegd, veroorzaken deze dieren nu ook problemen in Esch, tussen Eindhoven en Den Bosch. Ook daar dient het treinverkeer te worden onderbroken. En volgens ProRail is dat pas het begin.
Deze dassenburcht in Esch staat reeds sinds een jaar op de radar van ProRail en ook de overige gekende dassenburchten worden continu gemonitord. In Esch was er echter tot vorige week geen bijzondere activiteit te bespeuren. Het is pas de laatste dagen dat de dassen intensief aan het graven zijn gegaan.
In het Fries Molkwerum is ProRail het afgelopen weekend in de omgeving van de natuurlijke burcht in een berg aarde begonnen met de bouw van een kunstburcht . Hopelijk vinden de dassen zich daar beter thuis dan in hun burcht onder het spoor.
En ook in Duitsland
Het probleem met dassenburchten is ook de Duitse spoornetwerkbeheerder Deutsche Bahn Netz niet onbekend. In de omgeving van Dortmund is de spoorlijn Unna – Fröndenberg sinds juli 2022, en dit nog tot minstens eind 2023, gesloten omdat de spoorberm is doorzeefd met dassengangen en dassenholen.
In Duitsland, en dus ook in de deelstaat Rheinland-Westfalen, schrikken ze niet zo gauw van een dassenburcht maar dit blijkt er een buiten alle proportie. Waar 5 toegangen per burcht eerder normaal zijn, telde deze Duitse dassenburcht zomaar eventjes 39 toegangsgaten. Zoals dat bij dassen normaal is, zijn er te midden van deze tunnels ook nog holen uitgegraven. Deze holen hebben een diameter van circa 20 cm.
De update van 24/03/2023 betreft een correctie. In eerste instantie had Infrabel namelijk laten weten dat er op het Belgische spoorwegnet geen gekende problemen waren met dassen.
Laat een reactie achter