12 jaar nadat de ‘Métropole Européenne de Lille’ (MEL) bij Alstom een nieuw besturingssysteem voor haar 40 jaar oude automatische metro bestelde, komt er eindelijk witte rook uit de schoorsteen. Na een lijdensweg, waarbij de spoorconstructeur herhaaldelijk deadlines overschreed en beloftes niet nakwam, zijn nu alle problemen opgelost en wordt het nieuwe commando-systeem voor de automatische metro van de Noord-Franse stad op 17 november (2024) eindelijk in gebruik genomen.
25 april 1983 was een datum waarop in het Noord-Franse Rijsel, op een 15 km van de Belgische grens, geschiedenis werd geschreven: toen startte namelijk ’s werelds eerste volautomatische metrolijn. Waar men zou verwachten dat de 40ste verjaardag van deze wereldprimeur ruim zou worden gevierd, bleef het in Rijsel muisstil: van de MEL kwam de kurkdroge mededeling dat ze bij deze gelegenheid geen speciaal evenement wenste te organiseren (lees ook: 40ste verjaardag van automatische metro van Rijsel ging in alle stilte voorbij).
Was bij de installatie van het nieuwe besturingssysteem voor de automatische metro een en ander voorspoediger verlopen, dan had de ‘Métropole Européenne de Lille’ redenen te over gehad om haar automatische metro bij deze 40ste verjaardag uitgebreid in de bloemetjes te zetten. Ook zou dan het in 2012 bij constructeur Alstom bestelde nieuwe commandosysteem kunnen worden bejubeld: Het door fysieke bakens , aangedreven systeem had dan plaats moeten maken voor een door radiogolven gestuurd systeem. Metrostellen zouden dan mekaar om de 65 seconden kunnen opvolgen.
Samen met het vervangen van metrostellen van 26 meter door exemplaren van 52 meter, zou de capaciteit van metrolijn 1 met 50% worden verhoogd. De van lijn 1 weggehaalde metrostellen zullen dan kunnen worden ingezet om de capaciteit van 2de metrolijn te vergroten. Besteld in 2012 werd de oplevering van dit nieuwe besturingssysteem door Alstom in eerste instantie beloofd in 2016. Uiteindelijk wordt het 8 jaren later.
Het door Alstom in 2012 verkochte Fluence (Urbalis, versie 500) bleek op het moment van de verkoop verre van marktrijp. Nadat het systeem werd geïnstalleerd, waren nog ontelbare testritten nodig om de aanwezige bugs in het besturingssysteem te verhelpen en het systeem operationeel te krijgen. Herhaaldelijk moest de metro daarvoor tijdens de weekends worden stilgelegd.
Maar nu kan men in Rijsel opgelucht ademhalen; op zondag 17 november (2024) wordt het nieuwe besturingssysteem operationeel. In eerste instantie nog met de oude metrostellen van 26 meter. Vanaf februari 2026 met de nieuwe stellen van 52 meter. Dit noodzaakt dan ook om de metroperrons te verlengen. Tegen eind 2028 moeten alle 26-meter stellen zijn vervangen door stellen van 52 meter, waarna het volledige project als voltooid mag worden beschouwd.
Sommige van die nieuwe treinstellen zijn al van in 2019 geleverd maar bleven tot dusver op stal. De uitbreiding van de capaciteit is al enige tijd broodnodig want gekocht op groei kraakt deze automatische metro op het vlak van aantal gebruikers uit zijn voegen.
In het bij deze gelegenheid verspreide persbericht blijft Damien Castelain, voorzitter van de metropool, echter voorzichtig: “We blijven natuurlijk uiterst aandachtig en waakzaam voor wat er de komende maanden gebeurt, in het bijzonder om dit tijdschema veilig te stellen.”
De hele operatie heeft behoorlijk wat spanning gezet op de relaties tussen de MEL en Alstom. Een en ander leidde dan ook tot de opmerkelijke deal waarbij de MEL door Alstom royalties zal worden uitgekeerd wanneer het besturingssysteem aan andere metronetten wordt verkocht.
Constructeur Alstom heeft de jongste jaren al herhaaldelijk te kampen met haperende technologie en niet nagekomen deadlines. Meest recent is er het ongenoegen over de haperende waterstoftreinen die in Duitsland zijn geleverd. Tevens was en is er in Zuid-Frankrijk heel wat druk nodig om de door Transdev bestelde nieuwe Omneo-treinstellen tijdig geleverd te krijgen: Transdev heeft vanaf 29 juni 2025 elf van de zestien bestelde treinstelling nodig om de nieuwe regionale sneldienst tussen Marseille en Nice te kunnen opstarten. In eerste instantie zouden slechts 4 van de 11 op 29 juni benodigde treinstellen klaar hebben en na de nodige druk is het bij Akstil nu alle hens aan dek om tegen dan toch 11 treinstellen te kunnen afleveren.
De software van de in het Groothertogdom afgeleverde deels automatische Coradia-treinstellen (Go A2: automatisch maar voor een aantal handelingen met nog steeds met een bestuurder aan boord) bleek niet goed afgestemd op de eveneens door Alstom geleverde ETCS-beveiligingssysteem langs de sporen. Het is niet bekend of deze problemen ondertussen zijn opgelost.
Laat een reactie achter