Naar aanleiding van een klacht die zij reeds op 18/04/2018 heeft ontvangen, is de Europese Commissie vandaag een inspraakonderzoek gestart naar overheidssteun die ‘DB Cargo’, een 100% dochteronderneming van de Duitse nationale spoorwegonderneming Deutsche Bahn (DB), ten onrechte zou hebben ontvangen. DB Cargo zou profiteren van een winst- en verliesoverdrachtsovereenkomst met Deutsche Bahn AG en van andere voordelen. Daardoor zou de spoorvrachtvervoerder volgens de ingediende klacht “een ongerechtvaardigd selectief voordeel ten opzichte van zijn concurrenten krijgen, wat neerkomt op ongeoorloofde overheidssteun”.
“In dit stadium van het onderzoek heeft de Commissie geen aanwijzingen dat steun die als gevolg van de betwiste maatregelen aan DB Cargo is verleend, als verenigbaar met de interne markt kan worden beschouwd en verzoekt zij Duitsland zijn standpunten en bewijsmateriaal over een mogelijke verenigbaarheid van dergelijke maatregelen kenbaar te maken” staat vandaag te lezen in het publicatieblad van de Europese Unie..
Het is de lidstaat die de steun verleent, die de bewijslast draagt dat de door hem verleende staatssteun verenigbaar is met de interne markt.
Op basis van de klacht en de door de federale regering verstrekte informatie heeft de Commissie geconcludeerd dat de volgende maatregelen vermeende staatssteun aan ‘DB Cargo’ vormen:
- Compensatie van de jaarlijkse verliezen van ‘DB Cargo’ door Deutsche Bahn AG’ op basis van een winstoverdrachtsovereenkomst die sinds 2012 van kracht is;
- Levering van diensten binnen de groep tegen gunstiger voorwaarden dan op de markt gebruikelijk is op basis van overeenkomsten tussen ‘DB Cargo’ en haar moedermaatschappij;
- Financieringsvoorwaarden voor leningen die aan ‘DB Cargo’ worden verstrekt door ‘DB Treasury’, tegen gunstiger voorwaarden dan die welke op de markt gebruikelijk zijn;
- Gedeeltelijke overname van het salaris van ambtenaren in dienst van ‘DB Cargo’ door het Bundeseisenbahnvermögen (BEV, federaal spoorwegfonds).
Wat specifiek het bijpassen van de verliezen betreft: tussen 2012 en 2020 werden de volgende verliezen door moedermaatschappij Deutsche Bahn bijgepast (op basiss van winst voor belastingen):
De beslissing om de verliezen van DB Cargo te dekken werd genomen door het management van Deutsche AG terwijl daarvoor de toestemming van de Staat niet was vereist. Dit is een van de redenen waarom Duitsland als overheid meent niet verantwoordelijk te zijn voor het bijpassen van de verliezen van DB Cargo door de moedermaatschappij.
De Duitse federale overheid heeft nu een maand tijd op de aanklacht door de Europese Commissie te antwoorden. Het is ook aan de Duitse federale overheid om de ‘belanghebbenden van de staatssteun’ in kennis te stellen van de aanklacht door de Europese Comissie.
Nick Brooks, secretaris-generaal van Allrail, de belangenvereniging van de Europese particuliere spoorwegmaatschappijen, stelt zich bij dit alles de vraag of er ook geen marktverstorende steun was voor het reizigersvervoer per spoor: “Ervan uitgaande dat deze aantijgingen waar zijn, dan zijn er ook grote gevolgen voor de Duitse en Europese passagiersvervoersector. Hoe kunnen we er zeker van zijn dat de dochterondernemingen met winstoogmerk van de DB in de sector van het passagiersvervoer niet ook profiteren van dergelijke oneerlijke financiële steun?”.
Hij suggereert dat het bv. mogelijk is dat ‘Start Deutschland’, de ‘goedkope regiale spoordochter van Deutsche Bahn, eveneens oneerlijke financiële steun zou hebben ontvangen. En verder: “Dezelfde vraag geldt voor DB’s verkoopdochter ‘DB Vertrieb GmbH’, eigenaar van de marktdominante offline en online verkoopkanalen voor treinkaartjes in Duitsland, zoals de website “www.bahn.de” en de app “DB Navigator”. Hij vermoedt dat ook zij profiteren van preferentiële dienstenovereenkomsten en financiering binnen de groep. Dit kan hen in staat stellen om te betalen voor zowel betere IT-ontwikkelaars als hun zeer uitgebreide advertentiecampagnes.
Nick Brooks: “De website ‘www.bahn.de’ en de app ‘DB Navigator’ worden door sommigen beschouwd als de ‘standaard’ informatiekanalen voor dienstregelingen over spoorwegdiensten in heel Europa. Als ze binnenkort ook treinkaartjes in heel Europa aanbieden – misschien zelfs multimodale vervoersproducten – heeft Deutsche Bahn deze positie dan op een eerlijke manier bereikt en kunnen andere particuliere bedrijven op dezelfde markt concurreren, met dezelfde inhoud?”
Allrail hoopt alvast dat de andere ‘for-profit’ dochterondernemingen van Deutsche Bahn op een zelfde manier onder de loep wordt genomen als ‘DBahn Cargo’.
Laat een reactie achter