Op 21 september 2025 werd op de luchthaven van Nice ternauwernood een botsing vermeden tussen een landend en een opstijgend vliegtuig. Slechts drie meter scheidden beide toestellen. Sindsdien blijft dit incident op de na Charles de Gaulle en Orly drukste luchthaven van Frankrijk, de gemoederen beroeren. De scherpe publieke uitspraken van burgemeester Christian Estrosi, die de luchtverkeersleiders verantwoordelijk acht en hen wil vervangen door militairen, hebben het debat verder doen escaleren. Op de website van Franceinfo/France3 klapte een luchtverkeersleider uit de biecht. Hij wees op structurele tekortkomingen van deze luchthaven, die deels op opgespoten land in zee werd gebouwd. Op de achtergrond spelen ook de gemeenteraadsverkiezingen van 2026, met een groeiende rivaliteit tussen Estrosi en zijn uitdager Éric Ciotti, een vroegere bondgenoot die politiek uiterst sterk naar rechts is opgeschoven.
Op zondag 21 september 2025 omstreeks 23.30 uur stond een Airbus A320 van EasyJet klaar op landingsbaan 04R om op te stijgen richting Nantes. Tegelijkertijd werd een Airbus A320 van Nouvelair uit Tunis verwacht op baan 04L. De luchthaven van Nice beschikt over twee parallelle start- en landingsbanen, georiënteerd in noordoostelijke richting (040°). Waar op internationale luchthavens de afstand tussen dergelijke banen doorgaans 700 meter of meer bedraagt, is dat in Nice slechts 300 meter. Die beperkte afstand is het gevolg van de geografische ligging: de luchthaven werd in 1944 deels gebouwd op opgespoten land dat uit de Middellandse Zee werd gewonnen. Ingeklemd tussen zee, stad, bergen en de monding van de rivier Var is de beschikbare ruimte er beperkt.
(Foto: hpgruesen via Pixabay.com)
(Foto: hpgruesen via Pixabay.com)
Als derde drukste luchthaven van Frankrijk verwerkt Nice jaarlijks meer dan 14 miljoen passagiers, waarvan 80% internationale reizigers. In september 2025 werden er 14.717 vluchten geregistreerd, met verbindingen naar 58 landen en 646 routes. De luchthaven fungeert als toegangspoort tot de Côte d’Azur en bedient ook Monaco, Cannes, Antibes en Saint-Tropez.
Ondanks een alarm op de verkeerstoren bevestigde de piloot van Nouvelair dat hij op baan 04L zou landen. Toch zette hij de daling in op de baan waar het EasyJet-toestel zich bevond. Op het allerlaatste moment voerde hij een doorstart uit, waardoor een botsing werd vermeden. De EasyJet-piloot weigerde na het incident nog op te stijgen; de vlucht werd geannuleerd.
Onderzoek
Zowel het parket van Nice als het ‘Bureau d’enquêtes et d’analyses pour la sécurité de l’aviation civile’ (BEA) stelde een onderzoek in. De BEA classificeerde het incident als een “incident grave” en analyseert momenteel de zwarte dozen, de weersomstandigheden en de communicatie tussen cockpit en verkeerstoren. De oorzaak is nog niet vastgesteld. Het is onduidelijk of de fout bij de piloten ligt, bij de verkeersleiding, of bij een combinatie van factoren zoals miscommunicatie, verminderde zichtbaarheid of infrastructuurproblemen.
Wat bezielde de burgemeester van Nice ?
Nog vóór de onderzoeken waren afgerond, legde burgemeester Christian Estrosi scherpe en belastende verklaringen af. Hij stelde publiekelijk dat het gedrag van de luchtverkeersleiders “inadmissible” was en riep de gemeenteraad van Nice op 1 oktober op om de Franse staat te verzoeken om de verkeersleiders tijdelijk te vervangen door militaire verkeersleiders — dit naar analogie met wat VS-president Ronald Reagan deed in 1981. Estrosi verklaarde: “Les contrôleurs du ciel et la DGAC qui n’est pas capable de les tenir, ça suffit!”. Deze uithaal van de burgemeester kwam er nadat de verkeersleiders van Nice hun beklag hadden gemaakt over de werkdruk wegens een chronische personeelstekort, waarbij slechts met slechts 72 in plaats van de door de overheid gevraagde 90 arbeidsplaatsen zijn ingevuld. Een oplossing daarvoor, is niet voor meteen. Het directoraat-generaal Luchtvaart (DGAC) erkende dat de personeelsbezetting “onder druk” stond en merkte ook op dat “een deel van het controleteam na het incident tijdelijk niet beschikbaar was ” .
De uitspraken van de burgemeester van Nice werden door luchtvaartdeskundigen en vakbonden als voorbarig en politiek geladen beschouwd. De BEA had op dat moment nog geen conclusies getrokken, en het is ongebruikelijk dat een politicus zulke verregaande uitspraken doet tijdens een lopend onderzoek.
Het incident speelt zich af tegen een achtergrond van lokale politieke spanningen. Estrosi voelt de druk van zijn rivaal Éric Ciotti, afkomstig uit Saint-Martin-Vésubie, die zich kandidaat heeft gesteld voor de burgemeestersverkiezingen van 2026. Ciotti gebruikt het dossier van de wederopbouw na stormen Alex en Aline als politiek wapen. Ambtenaren van de ‘Métropole Nice Côte d’Azur’ (een fusie van intercommunales die zich tot ver in het achterland uitstrekt en waarvan Estrosi voorzitter is) en mogelijk ook leden van Estrosi’s kabinet zijn betrokken in een fraudeonderzoek rond de toewijzing van infrastructuurprojecten voor de heropbouw na de verwoestende stormen Alex en Aline. Daarbij is in de eerste plaats de route tussen Saint-Martin-Véssubie en la Madone de Fenest onderwerp van het fraudedossier maar ook fraude op andere wegen rond Saint-Martin-Vésubie zijn mogelijk mee betrokken.
Structurele tekortkomingen
Van hun kant wijzen luchtverkeersleiders op structurele onveiligheden die al langer spelen op de luchthaven van Nice. Een verkeersleider die niet direct bij het incident betrokken was, sprak zich uit bij Franceinfo/France3. Hij wees op het verschil in verlichting tussen de twee parallelle banen. Baan 04L, waar het EasyJet-toestel stond, is uitgerust met moderne LED-verlichting. Baan 04R, waar het Nouvelair-toestel had moeten landen, beschikt nog over verouderde halogeenlampen. Vooral bij nacht of beperkt zicht leidt dit tot verwarring. Piloten kiezen instinctief voor de beter verlichte baan, waardoor het risico op fouten toeneemt. De luchthaven plant een upgrade van baan 04R, maar die staat pas gepland voor 2027.
Die upgrade zou gepaard gaan met andere moderniseringen op de luchthaven, zoals een uitbreiding van terminal 2. Verwacht wordt dat het verlichtingsdossier wordt losgekoppeld van de andere moderniseringen, zodat baan 04R sneller dan initieel gepland van betere verlichting kan worden voorzien.
Omdat de banen slechts 300 meter uit elkaar liggen, is het voor de verkeersleiders ook moeilijk om visueel uit te maken welke baan een naderend toestel zal gebruiken. De visuele detectie gebeurt pas laat, zeker wanneer vliegtuigen de bocht boven zee maken om stedelijke gebieden zoals Cannes en Antibes te vermijden. Om geluidshinder en luchtvervuiling boven dichtbevolkte zones te beperken, is die bocht bij normale omstandigheden verplicht. Enkel bij uitzonderlijke weersomstandigheden of technische noodzaak wordt de rechte aanvliegroute over Cannes en Antibes gebruikt. In die gevallen klagen de omwonenden over een verstoorde nachtrust.
Tot ongenoegen van de bewoners onder het traject, wordt sinds het incident ’s avonds, ’s nachts en bij slecht weer voor alle vluchten tijdelijk de rechte aanvliegroute gebruikt.
Bestuur
De luchthaven wordt beheerd door Aéroports de la Côte d’Azur (ACA), dat ook instaat voor de luchthavens van Cannes Mandelieu en Saint-Tropez. Sinds de privatisering in 2016 is de eigendomsstructuur als volgt: 64% is in handen van het consortium Azzura (Mundys, Aeroporti di Roma, EDF Invest, Prinsdom Monaco), 25% van de CCI Nice Côte d’Azur, 8% van de Caisse des Dépôts et Consignations, en telkens 1% van het departement Alpes-Maritimes, de Métropole Nice Côte d’Azur en de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur. De voorzitter van het directiecomité is Franck Goldnadel, herbevestigd in maart 2025 voor een nieuwe termijn van vijf jaar. Hij leidt de strategische ontwikkeling van de luchthaven, met focus op duurzaamheid, uitbreiding van Terminal 2 en internationale connectiviteit.
Christian Estrosi maakt geen deel uit van het bestuur, maar zoals blijkt uit zijn uitspraken na het incident, is hij politiek en operationeel sterk betrokken bij de luchthaven.
Lees ook:
- 22/09/2025: “Un énorme tremblement dans tout l’avion” : un crash entre deux Airbus A320 évité de justesse à l’aéroport de Nice
- 23/09/2025: Crash évité à l’aéroport de Nice. Une enquête ouverte par le parquet de Nice pour mise en danger de la vie d’autrui
- 01/10/2025: Retards à l’aéroport de Nice, crash évité… Christian Estrosi dénonce le comportement “inadmissible” des contrôleurs aériens et veut les remplacer par des militaires
- 07/10/2025: “Mon collègue lui a fait remettre les gaz” : un contrôleur aérien niçois révèle de nouveaux éléments sur le crash évité
En over het aanbestedingsschandaal:
- 18/10/2023: Tempête Alex : la Métropole de Nice se dit victime d’agissements frauduleux pour les travaux de reconstruction
- 14/03/2024: L’article à lire pour comprendre l’affaire des travaux liés à la tempête Alex dans les Alpes-Maritimes
- 23/05/2025: «La confiance est rompue» : ras-le-bol dans la Vésubie après un nouveau report des travaux post-tempête Alex
UPDATE 17/10/2025:
Ondertussen had de redactie contact met een amateurpiloot die als hobby op vluchtsimulator ook met Boeing 737 vliegt. Dit is enerzijds een professionele simulator die wordt gebruikt om beroepspiloten te trainen en anderzijds een vluchtsimulator op de PC thuis. Bedieningsfuncties bij beide vluchtsimulatoren zijn dezelfde maar verschil is dat op PC de verschillende bedieningsknoppen met de computermuis worden bediend terwijl dat bij de echte simulator de verschillende bedieniengsknoppen, verspreid over de cockpit, fysiek moeten worden bewerkt.
Met de flight simulator was hij al verschillende keren met Boeing 737 verschillende keren geland in Nice, maar dan wel steeds overdag. Naar aanleiding van deze tekst heeft hij ook eens de landing overgedaan bij nacht. Waar in bovenstaande tekst het standpunt van de verkeersleiders werd belicht, kon hij aldus het standpunt vanuit het pilotenbestaan beschouwen. En daarbij bevestigt die man dat de verschillende belichting van beide landingsbanen inderdaad zeer verwarrend werkt. Het feit dat de landingsbaan in principe wegens de relatief dichtbevolkte streek in de omgeving van Cap d’Antibes niet rechtstreeks maar voorbij de kaap, moet worden aangevlogen, bemoeilijkt de situatie niet alleen voor de luchtverkeersleiders, maar ook voor de piloten.
Anderzijds stond er in de opdruk van de oorspronkelijke luchtfoto van de luchthaven van Nice een foutje. De nummer van de landingsbanen verschilt namelijk in functie van de aanvliegroute. Komt men aangevlogen vanuit de richting Cannes en Marseilles, dan landt men op 04L of 04R. Komt men aangevlogen vanuit de richting Menton en Italië, dan landt men op 22L of 22R.
In het geval van het incident van 21/09/2025 kwam het vliegtuig uit Tunis aangevlogen van over de zee en stond het vliegtuig met bestemming Nantes vertrekkensklaar richting Italië.
Laat een reactie achter