Diepste metrostation ter wereld nu schuilkelder voor oorlogsterreur

Foto: AMY 81-412 via Wikipedia

Momenteel is het diepste metrostation ter wereld, dat zich in Kiev bevindt, een schuiloord voor inwoners die het oorlogsgeweld ontvluchten. Twee jaar geleden was onze redactrice Thea Swierstra nog in Kiev op bezoek als toeriste. Haar impressies van toen krijgen nu een totaal andere betekenis.

Weifelend staat een vrouw voor de neergaande roltrap in het metrostation Universytet in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Zal ze gaan? Zal ze erop gaan staan? Weer zoeft er voor haar gevoel aan een angstaanjagende snelheid een trede net voor haar trillende been voorbij. De roltrap naar de metro nemen in pakweg Brussel is hierbij vergeleken maar een kinderspel: het ware avontuur wacht je op in Kiev, de stad die in 2020 de zestigste verjaardag viert van de diepste metro ter wereld.

Zojuist heeft ze de hele Taras Shevshenkoboulevard ten westen van het centrum afgelopen op zoek naar dat ene Leninstandbeeld dat de stad nog rijk is. Maar overal waar ze keek, was er geen standbeeld van het vroegere Russische staatshoofd. Wie had dat ook gedacht, dat een dichter zowel een boulevard, een laan als een straat naar zich vernoemd zou krijgen? Het beeld staat wel ergens, maar vermoedelijk eerder in de Taras Shevshenkostraat, zo’n 7 kilometer verderop. Ze besluit de zoektocht op te geven.

De benen zijn moe, het verblijf in Kiev maar kort en de metro is een welkome rust. Als ze nu toch niet van die verdomde roltrappen hadden. De metrostations in Kiev zijn van Russische makelij en dus diep. Dat van Arsenalna, dit jaar 60 jaar oud, ligt op maar liefst op 105,5 meter en is daarmee het diepste ter wereld. Het kost alleen al 4 minuten om met de twee lange roltrappen naar beneden te gaan. Niets voor mensen met hoogtevrees dus. Dat Arsenalna – genoemd naar het nabijgelegen arsenaal – zo diep is weggestoken, komt doordat het station in de hoge oever van de rivier de Dnjepr ligt.

Het metrostation Universytet aan de Taras Shevshenkoboulevard ligt iets minder diep, maar is daarom niet minder spectaculair, of angstaanjagend, naar gelang het gevoel dat het bij je oproept. De eindeloos lange trap duikt er akelig recht en snel de diepte in naar een met rood marmer beklede hal, waar in wit marmer bustes zijn aangebracht van Oekraïense wetenschappers, schrijvers en dichters. Een standbeeld van Vladimir Lenin stond hier ook, maar werd begin jaren negentig weggehaald. O ironie.

Niet alleen de roltrappen zijn snel, ook de veelal uit het Sovjettijdperk stammende metro’s houden het tempo er stevig in. Ze leggen bovendien lange afstanden af tussen de haltes. De tijd die je verliest doordat je zo diep de grond in moet, win je voor een stuk terug door de snelheid waarmee je vervoert wordt, zo lijkt het wel. Je goed vasthouden is dan ook geen overbodige raad. Duur kost zo’n ritje niet. Voor omgerekend ongeveer 25 cent kun je een plastic muntje kopen waarmee je toegang krijgt tot de metro.

Maar pas op. Ook de Kyjivsky metropoliten moderniseert en in sommige stations, zoals dat van Dnipro ben je niks met je zjetony (jeton). Je kunt er met je creditkaart een ticket kopen, maar de automaten werken niet altijd even goed mee en de loketbediende maakt wat hulpeloze gebaren dat hij ook niks kan doen. Dan moet je het geluk hebben dat je het op een akkoordje kunt gooien met een local die een abonnement heeft, hem betalen voor de rit en zo kun je je reis dan verder zetten.

Kiev: een stad met een indrukwekkende geschiedenis

De bijna 3 miljoen inwoners tellende stad Kiev is behalve de stad van de diepste metro ook een stad met een indrukwekkende geschiedenis en dus ook daarom het bezoeken waard.

Zo herbergt Kiev heel wat prachtige kerken. Die dankt ze aan de periode 882-1169 toen Kiev als hoofdstad van het Oost-Slavische Kievse Rijk een bloeiperiode doormaakte. In die periode gingen de Slaven over op het (oosterse) christendom. Onder andere de Sint-Sofiakathedraal en het Lavra (holenklooster) herinneren aan deze tijd.

Het Lavra is de zetel van de Russisch-Orthodoxe kerk in Oekraïne en bevindt zich op de heuvels rond de stad. Dit holenklooster werd in 1051 gesticht door twee monniken: Antonius en Theodosius, en werd in de zeventiende eeuw verbouwd in de stijl van de Oekraïense barok. In het onderaardse gangenstelsel vind je niet alleen kapellen en gebedsruimtes, maar ook de lichamen van gemummificeerde monniken. Zowel het complex als de kathedraal staan op de werelderfgoedlijst van Unesco en zijn een must see voor toeristen. Omdat godsdienst belijden verboden was in het Sovjettijdperk, deden de gebedshuizen toen dienst als musea.

Foto: Thea Swierstra

Kiev kreeg het in de Tweede Wereldoorlog hard te verduren onder de bezetting van Nazi-Duitsland. Meer dan honderdduizend joden, zigeuners en Sovjet-oorlogsgevangenen vonden de dood in het ravijn van Babi Jar. Op deze plek staan nu verschillende herinneringsmonumenten en informatiepanelen met tekst en uitleg over welke gruwelijkheden er hier hebben plaatsgevonden.

Aan die periode is ook het Nationaal Museum van de Geschiedenis van Oekraïne in de Tweede Wereldoorlog gewijd. Bovenop het gebouw staat een kolossaal standbeeld, het 62 meter hoge Moeder Moederland. Op het plein ervoor staan enkele tanks uit de Sovjettijd.

Typisch zijn ook de ondergrondse winkelcentra. Handig voor als het koud en regenachtig weer is. De temperaturen in de lente, zomer en herfst wijken in Kiev niet zoveel af van wat we in België gewend zijn, maar in de winter is het er door het landklimaat toch steeds onder het vriespunt. Bovendien ligt er in januari en februari doorgaans sneeuw.

Al bij al is Kiev de moeite waard om een paar dagen door te brengen.

Met de nachttrein naar Lviv en Odessa

Vanuit Kiev kun je gemakkelijk met de trein naar andere belangrijke Oekraïense steden reizen, zoals Lviv en Odessa. Naar het knusse en cultuurrijke Lviv doe je er zo’n zes uur over met een dag- of een nachttrein. Voor de zowat twaalf uur durende reis van Lviv naar de mondaine havenstad Odessa ben je sowieso gebonden aan een nachttrein.

Het reizen aan boord van een Oekraïense nachttrein verschilt niet veel van een doorsnee nachttreinreis in West-Europa, al moet je er wel het nodige kabaal en gewiebel bij nemen. De treinstewardess lijkt met haar knorrige en onplooibare gedrag nog te stammen uit de goede oude Sovjettijd, maar als je haar lief aankijkt serveert ze je wel thee aan boord.

Op het internet waren verhalen rond dat in de Oekraïense treinen het beddengoed vuil is en je moet oppassen voor diefstallen. Met het eerste valt het goed mee, want de lakens zitten verpakt in plastic en wat het tweede punt betreft geldt dat je niet alleen in Oekraïne maar in om het even welk land je spullen in het oog moet houden. Dat wil niet zeggen dat je in de nachttrein niet kunt slapen. De deuren van het compartiment kunnen op slot en bovendien kan iedereen zijn bagage in de ruime bakken onder de onderste bedden leggen. Als daar iemand op ligt, kan niemand eraan.

Ook in De Standaard van vandaag (04/03/2022) staat daarover een tekst te lezen.

Delen met:

Geef als eerste een reactie

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.