Autonome railtaxi’s hoop voor verlaten (Franse) spoorlijnen ?

Nadat Akiem (een toonaangevende Franse leverancier van diensten in de spoorwegindustrie aan regionale overheden en spoorwegexploitanten en verhuurder van treinen en locomotieven), eind april van dit jaar (2021) een intentieverklaring voor een financieel en industrieel partnerschap afsloot met EXID Concept & Développement, een Frans ingenieursbureau dat in 2017 het concept Taxirail® ontwikkelde, gaat het snel voor de autonome minishuttles op rails. Zo werd half juni (2021) een samenwerkingakkoord afgesloten met de toeristische spoorlijn T2SB (‘TrainTouristique Sarreguemines – Bitche’) met het oog op het in 2024 in dienst stellen van de railtaxi’s tussen Sarreguemines en Bitche. Daar komt nu ook nog een haalbaarheidsstudie bij met het oog op het introduceren van de railtaxi’s tussen Gravenchon, Port Jérome en Bréauté-Beuzeville. Dichterbij huis, in de omgeving van het Noord-Franse Rijsel, worden de railtaxi’s naar voor geschoven als een van de alternatieven om de spoorlijn tussen Villeneuve-d’Ascq en Orchies nieuw leven in te blazen.

Het door het ingenieursbureau EXID Concept & Développement uitgewerkte concept Taxirail® bestaat uit autonome zelfstandig rijdende spoorwagonetjes die maximum 90 km per uur kunnen halen en plaats bieden aan 40 personen (24 zitplaatsen en 16 staanplaatsen, evenals ook nog ruimte voor rolstoel of kinderwagen). Desgevallend kunnen ook 3 dergelijke modules aan elkaar worden gekoppeld en kunnen wagonnetjes worden uitgerust om pakketten en lichte vracht te vervoeren. Reserveren kan via smartphone of via een uitrusting op de perrons. Afhankelijk van de situatie kan zoals bij de huidige belbussen met vaste tijdsloten worden gewerkt dan wel volledig op aanvraag, 24 uren op 24, 7 dagen op 7, of met een combinatie van beiden (bv. overdag of tijdens spits op vaste uren, daarvoor, tussenin en daarna op aanvraag). De voertuigen wordt via GPS opgevolgd en gestuurd door een controlecentrum.

Door toepassing van radar en laser, waarmee afstand nauwkeurig kan worden bepaald en voorwerpen (mens, dier, andere) tot op 200 meter kunnen worden gedetecteerd, wordt daarop gepast geanticipeerd.

De interesse in autonome railtaxi’s moet gezien worden in een kader waarbij Frankrijk en Duitsland heel wat secundaire spoorijntjes tellen, waarbij er ook in de loop van de jaren heel wat zijn gesloten voor reizigersverkeer en maar een heel beperkt goederenverkeer kennen. Dit voor zover niet volledig gesloten maar waarbij de infrastructuur nog vrij intact is.

Waar in Duitsland concrete stappen worden ondernomen om die spoorlijnen te heropenen voor het reizigersverkeer, is de situatie in Frankrijk eerder diffuus: enerzijds staat een aantal van die secundaire spoorlijnen ter discussie en is bedreigd met sluiting. Anderzijds wil men een aantal van die eerder gesloten secundaire spoorlijnen of hun beddingen opnieuw openen voor het reizigersverkeer. Daarbij zoekt men dan naar alternatieve vervoermiddelen die de exploitatie goedkoper moet maken dan met traditionele treinen.

Op 25 juni (2021) verklaarde Régis Coat, CEO van EXID Concept et développement tegenover de Noord-Franse krant ‘La Voix du Nord’: “Wij hebben vier trajecten in Normandië, in ‘Pays de Caux’ en ‘Côte d’Albâtre’, voor een totaal van tien lijnen. De regio Bourgogne-Franche Comté is ook geïnteresseerd, voor een lijn die vertrekt vanuit Autun, en we hebben een indicatie van interesse uit Québec. Deze overheden worden aangetrokken door het aantrekkelijke dienstenaanbod, aangezien Taxirail 7 dagen per week en 24 uur per dag kan rijden, maar ook op verzoek en voor vracht. Het is rendabel voor lijnen die structureel onrendabel zijn. Met Taxirail kunnen de sporen ook iets minder zwaar zijn dan bij conventionele treinen. Anderzijds is het niet de bedoeling dat onze railtaxi’ tussen twee TER’s in gaan rijden “.

Het concept en de treinstellen waren toen wel nog niet gehomologeerd: “Maar wij kennen de punten waarvoor het DGITM (Directoraat-generaal voor infrastructuur, vervoer en zee, een regeringsdepartement) zeer gevoelig is. Veiligheid, natuurlijk. We zijn er mee bezig.” Naar verwachting zijn deze railtaxi’s beschikbaar vanaf 2023.

Le Havre

Zo ook in de streek van de Franse havenstad Le Havre waar tussen Bréauté-Beuzeville en Gravenchon, Port Jérome een 19 km lange geëlektrificeerde enkelsporige spoorlijn ligt (25.000 V wisselstroom) die momenteel enkel wordt gebruikt door een dagelijkse goederentrein tussen de raffinaderij in Gravenchon en de haven van Le Havre. Langs het traject bevinden zich de dorpjes Notre Dame de Gravenchon (8100 inwoners), Port Jérome (10.100 inwoners), Lillebonne (9000 inwoners), Gruchet-la-Valasse (3100 inwoners) en Bolbec (11.600 inwoners) alsmede andere kleinere localiteiten.

Om deze dorpen te ontsluiten, heeft men nu zijn oog laten vallen op het concept Taxirail® en kreeg het studiebureau EXID Concept & Développement de opdracht om daarvoor een haalbaarheidsstudie uit te voeren. Het systeem kan niet op hoofdlijnen rijden, maar de lijn van Gravenchon, Port Jérome naar Bréauté-Beuzeville kan worden gescheiden om dit mogelijk te maken.

Toeristische spoorlijn T2SB

Concreter is het project waar men de autonome railtaxi’s wil inzetten op de toeristische spoorlijn tussen enerzijds Sarreguemines (in de omgeving van het Duitse Saarbrücken) en Bitche. Daar zouden in 2024 deze taxirails op de sporen moeten verschijnen. Financiële steun wordt verleend door de ‘Région Grand Est’, ‘la Communauté de communes de Bitche’ en ‘la Communauté d’agglomération de Sarregueminesv’. De wagens zullen geassembleerd worden in het 140 km daar vandaan gelegen Colmar, in dezelfde regio.

Het 31 km lange baanvak van Bitche naar Sarreguemines werd in december 2011 gesloten na een aardverschuiving. Over een lengte van 300 meter was treinverkeer mogelijk aan 10 km/uur maar de toenmalige ‘Région Lorraine’ gaf er de voorkeur aan om dit traject te verbussen. Tot 2013 bleven wel enkele treinen het militaire domein van Bitche bedienen.

Sindsdien rijden er op deze spoorlijn geen treinen meer waar worden er regelmatig activiteiten met vélorails georganiseerd en over enkele jaren wil men er ook stoomtreinen laten rijden. Het project met de railtaxi’s blijkt daarmee compatibel. Een uitbreiding tot Niederbronn behoort tot de mogelijkheden maar aan het herstel van deze vroegere spoorlijn hangt een prijskaartje van circa 35 miljoen euro.

Villeneuve-d’Ascq – Orchies

Het idee voor railtaxi’s tussen het Noord-Franse Villeneuve-d’Ascq staat nog in zijn kinderschoenen. Wel staat vast dat men het verlaten spoorlijntje tussen Villeneuve-d’Ascq (op de spoorlijn tussen Lille en Doornik) en Orchies een nieuw leven wil inblazen maar omdat de kosten zouden oplopen tussen de 70 en 200 miljoen euro, is een klassieke trein geen optie. Een studiebureau boog zich over de kwestie en leverde een jaar later voor een studie af (kostprijs:200.000 euro) waarbij een tram-trein en een trambus in eigen bedding (‘Bus à Haut Niveau de Service) naar voor werden geschoven.

Twee burgemeesters, die van Tressin en die van Anstaing, vinden echter dat er niet voldoende alternatieven zijn onderzocht en vinden dat ook een alternatief met railtaxi’s nader moet worden bekeken. Zij proberen het idee van de railtaxi’s te brengen van de stuurgroep die het project verder bekijkt.

Toepassingen in eigen land

Voor zover bekend broeden er in ons land geen projecten waarbij railtaxi’s zouden kunnen worden ingezet. Veel voormalige spoorbeddingen zijn trouwens ook omgevormd tot fietsroutes. Dergelijke railtaxi’s zouden wel een optie kunnen zijn mocht Infrabel toestemming krijgen om de spoorlijntjes tussen Gent en Zottegem en tussen De Pinte en Oudenaarde te elektrificeren en de spoorlijntjes Gent – Eeklo, Zottegem – Geraardsbergen en Oudenaarde – Ronse verweesd zonder bovenleiding achter te laten. En misschien bieden ze wel een alternatief voor het Spartacus-plan waarbij deze autonome treintjes net ietsje trager zijn dan de oorspronkelijk vooropgestelde sneltrams maar in elk geval een beduidend beter alternatief voor de trambussen die men nu wil inzetten.

Delen met:

Geef als eerste een reactie

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.